Als onderdeel van het streven om de behoefte aan de invoer van fossiele brandstoffen te verminderen en om de doelstellingen voor de verlaging van de CO2-uitstoot te halen, is de Waalse regering van plan om de inzet van hernieuwbare energiebronnen te versnellen en de bronnen voor de productie en levering van energie te diversifiëren.
In deze context is het essentieel om het Waalse elektriciteitsnet aan te passen om de opbrengst van hernieuwbare elektriciteit die in het net wordt geïnjecteerd, te maximaliseren.
De optimalisering van de energiedistributie ("Smart Grid" of "Network Smartisation") is een algemene term voor alle technologieën en infrastructuren die een intelligenter netwerkbeheer mogelijk moeten maken. Het doel bestaat erin om vraag en aanbod op elk moment beter op elkaar af te stemmen, zodat zowel de productie- als de distributie-infrastructuur voor elektriciteit beter wordt benut. Ook is het de bedoeling om de kosten binnen de perken te houden in vergelijking met de klassieke infrastructuurontwikkelingsmethoden (fit&forget-model). In deze context moet de optimalisering van de energiedistributie het hoofd bieden aan de uitdagingen van een toenemende hernieuwbare energieproductie, die van nature intermitterend is, en de komst van nieuwe toepassingen voor elektriciteit. Beide uitdagingen gelijktijdig aanpakken kan een geweldige opportuniteit en een antwoord op de energiecrisis bieden.
De toenemende ontwikkeling van gedecentraliseerde hernieuwbare productie-eenheden, met name fotovoltaïsche energie (prosumenten), impliceert dat distributienetwerkbeheerders (DNB's) hun netwerken moeten aanpassen om deze groeiende productie aan te kunnen en te reageren op het probleem van uitschakelende omvormers. In het verleden werden distributienetwerken ontwikkeld op basis van een "fit & forget"-benadering. Die moest ervoor zorgen dat investeringen in de netwerkinfrastructuur (kabels, lijnen, transformatoren, enz.) het mogelijk maakten om in alle omstandigheden te vermijden dat de operationele limieten werden overschreden (m.a.w. congestie- of spanningsproblemen te vermijden), zonder dat er een permanente monitoring en controle van de energiestromen of spanningen op bepaalde punten van het netwerk vereist was. Deze benadering was prima toen de opdracht van DNB's er hoofdzakelijk in bestond om energie van het transportnetwerk te leveren aan consumenten. Door de ontwikkeling van hernieuwbare energie en nieuwe toepassingen (elektrische wagens, warmtepompen, enz.) moeten DNB's nu echter actieve strategieën voor netwerkbeheer implementeren. Alleen door dit actieve beheer, waar nodig aangevuld met investeringen om het netwerk te versterken, zullen distributienetwerken meer hernieuwbare energie en nieuwe toepassingen aankunnen.
Dit actieve vraagbeheer en investeringsbeleid is gebaseerd op de volgende principes:
Software voor netwerkobservatie
Dankzij de inzameling van technische gegevens (spanning, stroom, voltage, enz.) via observatiesensoren in de cabines, maken de IT-oplossingen het mogelijk om problemen in verband met de injectie van een intermitterende elektriciteitsproductie te identificeren, te analyseren en op te lossen door middel van capaciteitsberekeningen, impact- en scenarioanalyse, hulp bij netwerkherconfiguratie/operationele planning, Datafactory en leeralgoritmen, enz. Dat verhoogt de capaciteit van het netwerk om elektriciteit uit nieuwe hernieuwbare bronnen te integreren.
Slimme meters
Om een actief netwerkbeheer mogelijk te maken, is het essentieel om over realtime technische gegevens te beschikken (huidige spanningen, voltages, enz.). Bij klanten op het laagspanningsnet maken slimme meters het mogelijk om deze informatie terug te koppelen naar de hierboven beschreven IT-platformen van de DNB's. De systematische installatie van slimme meters bij prosumenten stelt netbeheerders in staat om te identificeren wanneer omvormers worden losgekoppeld en wat de waarschijnlijke technische redenen daarvoor zijn. Op die manier kunnen DNB's proactief ingrijpen om dit fenomeen tot een minimum te beperken. Deze aanpak verzekert de burger ervan dat de opbrengst van hun fotovoltaïsche panelen kan worden gebruikt, waardoor investeren in deze technologie nog aantrekkelijker wordt.
Investeringen in netwerkversterking
In gevallen waar herkalibratie van het netwerk of faseveranderingen de netwerkproblemen niet oplossen, zal het essentieel zijn om te investeren om de netwerken en de cabines/transformatorpunten/lijnen te versterken, in het bijzonder om de injectie van extra elektriciteit uit hernieuwbare bronnen mogelijk te maken.
