1. Innovatieve kankertherapieën
In België wordt jaarlijks bij meer dan 70.000 mensen kanker vastgesteld. Het gebruik van radiofarmaceutica voor zowel diagnose als behandeling is vandaag een belangrijk en succesvol geïntegreerd onderdeel van het pakket dat in Belgische ziekenhuizen aan kankerpatiënten wordt aangeboden. Vooral het gebied van de therapeutische radiofarmaceutica (Targeted RadioNuclide Therapy (TRNT) - gerichte radionuclidentherapie) ontwikkelt zich momenteel snel en wordt beschouwd als een van de meest veelbelovende toekomstige behandelingsmodaliteiten voor kankertherapie.
Het SCK CEN zal via het voorgestelde project bijdragen tot het verzekeren van een stabiele en toereikende levering van twee van de meest veelbelovende radio-isotopen voor gerichte radionuclidentherapie (177Lu en 225Ac) om het toekomstige gebruik en de succesvolle klinische toepassing van therapeutische radiofarmaceutica te ondersteunen. Verwacht wordt dat de toekomstige behoefte aan 177Lu in de EU zal toenemen van 16.000 patiënten in 2020 tot 138.000 patiënten in 2026. Het voorgestelde project pakt de behoefte aan nieuwe infrastructuur op het SCK CEN aan om ervoor te zorgen dat in de toekomstige behoefte aan 177Lu wordt voorzien via een groter aanbod.
De ontwikkeling van kankerbehandelingen waarbij 225Ac wordt gebruikt, wordt momenteel sterk belemmerd door het feit dat geen grote hoeveelheden beschikbaar zijn voor grotere klinische studies en voor later routinematig gebruik in ziekenhuizen. Het SCK CEN heeft een unieke mogelijkheid om één van de eerste grootschalige leveranciers van deze belangrijke radio-isotoop te worden. Het voorgestelde project is gericht op de ontwikkeling van innovatieve technologieën die nodig zijn als eerste stap om het einddoel te bereiken: grootschalige productie van 225Ac met mogelijke betrokkenheid van particuliere investeerders. De patiëntenpopulatie in de EU die momenteel nog niet wordt bediend, zal tegen 2026 aangroeien tot 7.000 patiënten.
Het project levert een belangrijke bijdrage aan een van de grootste uitdagingen van de gezondheidszorg van vandaag: de strijd tegen kanker. Alleen al in Europa zullen naar verwachting ongeveer 2 miljoen kankerpatiënten per jaar kunnen profiteren van nieuwe behandelingen met 177Lu- en 225Ac-radiofarmaceutica.
In het tweede kwartaal van 2025 zal het radio-isotopenfaciliteit bij het SCK CEN volledig operationeel zijn. Het technologiepakket voor de productie van 225Ac uit 226Ra zal tegen eind 2024 ontwikkeld zijn.
2. Bron van medische radio-isotopen
Het SMART-project (Source of MedicAl RadioisoTopes) mikt op de ontwikkeling van een technologie die antwoord kan bieden op de steeds groter wordende uitdagingen op het vlak van de bevoorrading met Mo-99 (de radio-isotoop gebruikt in 80% van de medische beeldvormingsprocedures ter wereld). Voornamelijk rond de productie ervan op duurzame wijze en met een minimum aan nucleair afval. Daarbij worden de kosten laag gehouden zodat zoveel mogelijk patiënten toegang hebben tot medische beeldvormingsprocedures.
Het project voor de ontwikkeling van SMART-technologie is er in laatste instantie op gericht een tool te bouwen voor de productie van Mo-99 uit Molybdeen-100 (een isotoop die aanwezig is in natuurlijk molybdeen) door dit te bestralen met een elektronenbundel van een lineaire versneller. Dankzij deze technologie zou de Mo-99-markt in de toekomst dus bevoorraad kunnen worden zonder zijn toevlucht te moeten nemen tot onderzoeksreactoren en uranium.
Dit deelproject is gericht op de uitvoering van bepaalde onontbeerlijke onderdelen van de O&O-studie die noodzakelijk zijn om een voldoende rijpe technologie te verkrijgen. Het is belangrijk om weten dat wanneer het resultaat op het einde van de studie voldoende veelbelovend is, de Raad van Bestuur van het IRE zal beslissen om over te gaan tot de bouw van een productielijn en van alle nodige transformatielaboratoria. Dit met als doel te komen tot een Mo-99 met een kwaliteit die voldoet aan de marktvereisten.
De ontwikkelingsfase van deze technologieën loopt van 2020 tot het tweede kwartaal van 2023. Een productielijn en bijhorende laboratoria kunnen gebouwd worden vanaf 2023.