De geleidelijke afschaffing van kernenergie brengt de nodige uitdagingen met zich mee voor wat betreft de ontmanteling van de bestaande infrastructuren. Het doel van nucleaire ontmanteling is immers het vrijgeven van een nucleaire faciliteit door het progressief verwijderen van radioactieve substanties om zo het radioactieve risico te elimineren.
In kader van de ‘Do No Significant Harm’-principes dient hierbij ingezet te worden op:
- minimalisatie van de uiteindelijke hoeveelheid radioactief afval (en dus het maximaliseren van hergebruik en recyclage)
- vermijden van lange-termijn milieuschade bij de uiteindelijke berging van dit afval
Binnen België is reeds veel unieke knowhow ontwikkeld inzake ontmanteling en het veilig, verantwoord en duurzaam beheer van materialen en afval binnen ontmantelingsprojecten. Om deze knowhow gebruiksklaar te maken voor de ontmanteling van de Belgische kerncentrales, is een opschaling nodig van de opgedane kennis en technieken en moeten bestaande methodologieën in lijn gebracht worden met de nieuwste nationale regelgeving. Dit zowel voor vrijgave van materialen, als voor nodige karakterisatie voor acceptatie als radioactief afval in toekomstige bergingssites voor laag- en middelactief afval.
Het project is alleen gericht op hergebruik, recycling en definitieve verwijdering van niet-nucleair afval, terwijl de verwijdering van radioactief afval afkomstig van ontmantelingsoperaties buiten het bestek van het project valt. De toegevoegde waarde van dit project richt zich dus voornamelijk op beheersen en minimaliseren van de uiteindelijke hoeveelheid radioactief afval tijdens ontmanteling, door middel van innovaties inzake materialen, het integreren van innovatieve digitale technologieën en ontwikkelingen in het materiaal beheerssysteem.
De verschillende mijlpalen van het project:
- Bouw van een faciliteit voor het bouwen en testen van specifieke proefopstellingen die toelaten de opschaling van de technieken mogelijk te maken.
- Decontaminatie van afvalcomponenten en de conditionering van secundaire afvalstromen uit dit proces.
- Inzet op innovatieve karakterisatiestrategieën en –technieken.
- Transversale ontwikkeling van digitale toepassingen tijdens ontmantelingswerkzaamheden.
- Uitwerking van (desktop) case study voor de volledige decommissionering van een bepaalde component (bv. een stoomgenerator) van Belgische kerncentrales.
Het project is gericht op Belgische bedrijven en/of Europese bedrijven met vestiging in België met als bedoeling de aanwezig knowhow en capaciteit in innovatieve ontmantelingsmethodes te versterken. Het project zal ook toelaten om nieuwe, jonge werkkrachten aan te trekken voor toekomstige ontmantelingsprojecten in België.
Het project ging van start op 1 augustus 2021 en eindigt op 30 juni 2026. Het gros van de activiteiten en investeringen is gepland in de periode 2022-2024.
